Volgens het Centraal Bureau voor Statistiek voelde 10% van de bevolking zich sterk eenzaam in het jaar 2023. Gelukkig staat daar een percentage van 90% tegenover die zich dus niet eenzaam voelt. Althans… dit is wel heel erg zwart-wit natuurlijk. Eenzaamheid is iets waar iedereen zo nu en dan mee te maken krijgt. Zeker voor de 10% die er zoveel mee te maken heeft dat het uit de enquête komt, is het heel naar. In dit artikel zoomen we verder in op het onderwerp.
Eenzaamheid kan ernstige gevolgen hebben voor de gezondheid. Er is onderzoek dat aantoont dat eenzaamheid een vergelijkbaar effect heeft op de gezondheid als obesitas en roken, als het om de levensverwachting gaat. Langdurige eenzaamheid kan zelfs dubbel zo schadelijk zijn! Dit laatste komt uit een onderzoek van de Universiteit van New York (2020). Andere studies tonen ook aan dat eenzaamheid en sociaal isolement een behoorlijk verhoogd risico op de gezondheid kan hebben. Hartziekten, hoge bloeddruk, depressie en zelfs het vroegtijdig overlijden zijn de problemen die achter eenzaamheid schuilen.
Het is niet verrassend, maar wij mensen zijn sociale wezens, worden blij van prettige contacten op de juiste momenten. Dus dat eenzame gevoelens een diepgaande impact hebben, is niet vreemd. Mensen houden medemensen op de been, en als dat wegvalt kan dat leiden tot verhoogde stress. We slapen slechter en ons immuunsysteem presteert niet (meer) zoals het hoort. Vaak gaan deze ontwikkelingen samen met ongezond gedrag. Gedrag dat ons niet helpt om beter te worden: minder gaan bewegen, meer of minder gaan eten en/of overmatig alcohol gaan gebruiken. Sommige gevallen zijn zo schrijnend, hoog tijd om het te zien als een aandachtspunt.
Want, wat is er aan te doen? Het CBS maakt onderscheid tussen sociale eenzaamheid en emotionele eenzaamheid. Het gaat er dus niet alleen om of er genoeg mensen om ons heen zijn, maar ook of die mensen ons begrijpen; of we op één lijn zitten of dat de lijnen tegen elkaar schuren. Eenzaamheid is dus best complex. Naast dat we als mensen onderling om elkaar moeten blijven denken, is het ook een gevecht dat alleen gevoerd moet worden. Niet toegeven aan de slechte eetgewoonten, naar buiten blijven gaan en mensen blijven opzoeken op de koffiegroepje, vereniging of sportclub. En dat in zin en tegenzin. Want zeker als de mensen die er zijn, ons niet begrijpen, is het wel belangrijk het contact te blijven aangaan.
Bent u zelf niet in staat om deze stappen te ondernemen, dan zijn er genoeg organisaties die u hierbij een steuntje in de rug kunnen geven. Ook de Rijksoverheid heeft opties op een rij gezet om eenzaamheid te bestrijden. Om een aantal opties te noemen zijn er Humanitas Eenzaamheid, Kennisplatform Eenzaamheid, Samen Ouder. En zo zijn er meer organisaties die u kunnen helpen minder eenzaam te voelen.
Heeft u zelf niet zoveel last van eenzaamheid, maar wilt u wel anderen helpen? Naast bovenstaande organisaties, is Eén tegen eenzaamheid een initiatief dat opgezet is vanuit de overheid. Het biedt u de mogelijkheid om u in te zetten voor anderen die veel met eenzaamheid te maken hebben. Zo zijn er bijvoorbeeld acties rondom de feestdagen opgezet, kunt u koken voor iemand bij u in de buurt of kunt u samen een wandeling maken.
Zo zien we maar: mensen blijven mensenmensen. En door er met en voor elkaar te zijn, kunnen we wellicht de 10% meer bij de 90% trekken. Dat zou mooi zijn!