Onvoldoende kennis over nieuwe pensioenwet

Meer dan de helft van de Nederlanders onder de 67 jaar weet weinig tot niets over de veranderingen in de nieuwe Pensioenwet die een jaar geleden is ingegaan, volgens de tweede pensioenpeiling van het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud). Ouderen, mannen en hoger opgeleiden (hbo en wo) zijn vaak beter bekend met de inhoud van het nieuwe pensioenstelsel. Nibud-directeur Arjan Vliegenthart benadrukt het belang van voorlichting en bewustwording: “De veranderingen gaan ons allemaal aan, daarom is het belangrijk dat zowel de overheid als de pensioensector hier vol op inzet, met extra aandacht voor de doelgroepen die nu het minst weten.”

Kennisverschillen tussen doelgroepen

Jongvolwassenen, vrouwen en (v)mbo-opgeleiden zijn aanzienlijk minder goed op de hoogte van de nieuwe pensioenregels. Terwijl bijna 85 procent van de ouderen aangeeft bekend te zijn met de veranderingen, geldt dit slechts voor minder dan 60 procent van de jongvolwassenen. Het kennisverschil tussen mannen en vrouwen is kleiner (78 procent versus 66 procent). Onder de hbo- en wo-opgeleiden weet ruim driekwart van het nieuwe pensioenstelsel, terwijl dit onder (v)mbo-opgeleiden 18 procent lager ligt.

Bewustzijn en verantwoordelijkheid

Hoewel 72 procent van de respondenten aangeeft op de hoogte te zijn van veranderingen rondom pensioen, kan bijna de helft niet benoemen wat de belangrijkste verandering is. Veelgenoemde veranderingen zijn individuelere pensioenen, onzekere pensioenuitkeringen en wijzigingen in de AOW- en pensioenleeftijd. Ruim een kwart van de respondenten heeft zich verdiept in het nieuwe pensioenstelsel, terwijl een derde dit nog van plan is.

Pensioenonderzoeker Michael Visser maakt zich zorgen over de houding van mensen: “Bijna driekwart van de ondervraagden verwacht in de toekomst niet anders met het pensioen om te gaan dan nu. In het nieuwe stelsel liggen de risico’s echter meer bij de pensioendeelnemers, wat vraagt om meer eigen verantwoordelijkheid en bewustzijn.”

Keuzevrijheid en begeleiding

De Autoriteit Financiële Markten (AFM) stelt dat de meeste pensioengerechtigden op termijn een variabele pensioenuitkering krijgen. Uit het Nibud-onderzoek blijkt echter dat de meeste mensen liever zelf willen kiezen of hun pensioen vast of variabel wordt, met een sterke voorkeur voor een vast pensioen onder lagere inkomens. Bijna 80 procent van de respondenten wil zelf kunnen bepalen of ze overstappen naar het nieuwe stelsel.

Pensioenuitvoerders en werkgevers worden gezien als belangrijke bronnen voor begeleiding bij de keuzes binnen het nieuwe stelsel. Vooral 55-67-jarigen verwachten veel van pensioenuitvoerders, terwijl 25-34-jarigen meer vertrouwen op werkgevers. Opvallend is dat mijnpensioenoverzicht.nl, ondanks het ontbreken van een wettelijke rol, het vaakst wordt genoemd als begeleidingsbron.

Bedrag ineens

Een nieuw aspect van het pensioenstelsel is de optie om bij de start van het pensioen een groter bedrag ineens op te nemen. Het Nibud riep de politiek in 2022 op om snel duidelijkheid te bieden over deze optie en om de regeling eerlijker te maken voor lagere inkomens. De keuze voor een bedrag ineens kan grote gevolgen hebben voor het recht op toeslagen.

Nibud-directeur Vliegenthart benadrukt: “Het is jammer dat het definitieve politieke besluit hierover wordt uitgesteld. Zeker voor bijna-gepensioneerden die overwegen gebruik te maken van deze optie, is dit vervelend. Zodra er een besluit is genomen, moet iedereen de kans krijgen om hierover onafhankelijk en deskundig advies te krijgen.”

Voor meer informatie, zie het volledige artikel op de Nibud-website. (Bron: Nibud)