Werkcultuur: Het is de gezamenlijke energie die de werkdag bepaalt. Een verzameling mensen die met verschillende normen en waarden hun tijd en energie steken in een gezamenlijk project: het bedrijf. Hoe ziet een niet zozeer zichtbare werkcultuur er precies uit? Hoe wordt er gecommuniceerd? Hoe worden problemen opgelost? En interessanter nog: Kunt u zélf invloed uitoefenen op die cultuur? En in welke mate?
In dit artikel onderzoeken we wat werkcultuur is, hoe de dynamiek in teams werkt, en hoe u actief kunt bijdragen aan het creëren van een positieve en productieve werkomgeving.
Dit gaat verder dan de formele regels die op papier staan. Het is alles wat u ervaart wanneer u ’s ochtends naar uw werk komt. Het is de sfeer, de onuitgesproken normen, de manier waarop mensen zich gedragen en reageren, op elkaar én op het werk. Werkcultuur is de onzichtbare drijvende kracht die bepaalt of een organisatie als inspirerend of demotiverend wordt ervaren. Het is iets dat door iedereen wordt gecreëerd en in stand gehouden, vaak onbewust.
Een cruciale rol binnen een team is de dynamiek. Het is de manier waarop teamleden met elkaar spreken (of juist niet), samenwerken en conflicten oplossen die bepaalt of de werkcultuur gezond en ondersteunend is. Hoe werkt deze dynamiek precies?
In een sterk team bestaat er een gevoel van vertrouwen en openheid. Collega’s weten dat ze hun ideeën kunnen delen zonder angst voor oordeel en afkeuring. Er wordt niet alleen gewerkt, maar ook actief geluisterd en geholpen. De teamleden dragen allemaal bij aan een gemeenschappelijk doel -het bedrijf- en vinden elkaar in hun waarden en normen. In zo’n omgeving kan de werkcultuur bloeien, omdat mensen zich veilig voelen en gemotiveerd raken om (daardoor) hun beste werk neer te zetten.
Daarentegen kan een negatieve werkcultuur ontstaan wanneer er weinig samenwerking is, wanneer communicatie beperkend is of wanneer mensen zich niet gewaardeerd voelen. Dit is één van de oorzaken van een neerwaartse spiraal. Mensen gaan zich terugtrekken en zetten zich minder in. De dynamiek verandert dan van samenwerkingsgericht naar individueel, wat de werkcultuur verzwakt.
De ongeschreven regels die vaak de werkervaring sterker beïnvloeden dan alles wat op papier staat zijn subtiel, maar krachtig. Ze kunnen bepalen of u wel of niet om 17:00 uur naar huis mag gaan, maar ook het tegenovergestelde kan gebeuren. Dat iedereen om 16.55u de jas al aan heeft en het gek is als iemand gewoon zijn volle tijd benut. Laat staan dat deze onuitgesproken sfeer kan bepalen of u open kunt zijn over uw werkdruk of mentale gezondheid.
Door goed te observeren en te luisteren naar de signalen van uw collega’s, kunt u leren wat deze onuitgesproken regels zijn. Wanneer u merkt dat er een cultuur van overwerken heerst, kunt u zelf het goede voorbeeld geven door prioriteit te geven aan een gezonde werk-privébalans. Wanneer u merkt dat creatief denken niet gewaardeerd wordt, kunt u proberen nieuwe ideeën te introduceren en deze actief te ondersteunen.
De kracht van werkcultuur ligt in het feit dat iedereen, van de hoogste leidinggevenden tot de medewerkers op de werkvloer, invloed heeft. Denk eens aan die schoonmaakster die iedereen opvrolijkt. Het is een collectief proces dat zich constant ontwikkelt. We kunnen niet de gehele werkcultuur in ons eentje veranderen, maar we zijn een belangrijke schakel door middel van gedrag en acties.
1. Wees degene die u wilt zien: De cultuur wordt vaak door gedrag bepaald. Als u de samenwerking en openheid geeft die u zelf waardeert, werkt dit mee. Deel ideeën, geef feedback en werk actief met anderen samen. Wanneer u het goede voorbeeld geeft, zullen anderen vaak volgen.
2. Open communicatie: Laat zien dat het mogelijk is om eerlijk te zijn over werkdruk, verwachtingen en uitdagingen zonder angst voor negatieve gevolgen. Dit zal de cultuur positief beïnvloeden en anderen aanmoedigen hetzelfde te doen.
3. Collega’s ondersteunen: Kleine gebaren van steun en respect kunnen veel betekenen in een werkcultuur. Als u merkt dat een collega moeite heeft met een taak, bied dan een helpende hand aan. Wanneer teamleden zich gesteund voelen, ontstaat er een sterkere cultuur van vertrouwen en samenwerking.
4. Initiatief nemen: Als u denkt dat er aspecten van de werkcultuur kunnen worden verbeterd, wees dan de persoon die dat bespreekbaar maakt. Of het nu gaat om werkprocessen of de werk-privébalans, als u een probleem ziet, denk dan mee over een oplossing en breng dat in de discussie.
Hoewel werkcultuur niet iets is wat van de ene op de andere dag verandert, is het wel iets waar u invloed op hebt. Door bovenstaande toe te passen zet u de eerste stap naar het creëren van een positieve en productieve cultuur die inspirerend is voor iedereen.