Preventieve oogcontrole bij diabetes: voorkom ernstige schade aan het netvlies

Diabetes is een van de meest voorkomende chronische aandoeningen in Nederland, er zijn bijna 1,1 miljoen mensen met diabetes type 2 en ruim 100.000 mensen met type 1. Een ernstige complicatie van diabetes is diabetische retinopathie, een oogaandoening die ontstaat door beschadiging van de bloedvaatjes in het netvlies. Zonder tijdige behandeling kan dit leiden tot slechtziendheid of zelfs blindheid. De kans op diabetische retinopathie is groter als je al meerdere jaren diabetes hebt, en/of vaak te hoge, te lage of schommelende bloedglucosewaarden hebt. Ook overgewicht, hoge bloeddruk en/of een verhoogd cholesterolgehalte spelen een rol.

Stadia van diabetische retinopathie

De oogarts hanteert meerdere stadia van diabetische retinopathie. Dit is de hoofdindeling:

• Niet-proliferatieve diabetische retinopathie (NPDR):

  In dit vroege stadium raken de wanden van de kleine bloedvaatjes in het netvlies beschadigd, waardoor ze vocht, vetten en bloed kunnen lekken. Dit leidt tot de vorming van ‘micro-aneurysma’s’: kleine bolvormige uitzettingen van de haarvaten. Daarnaast kunnen er kleine bloedingen optreden en kunnen harde ‘exsudaten’ (afzettingen van vetten) zichtbaar worden in het netvlies. Vaak zijn er nog geen symptomen merkbaar, maar preventieve screening kan deze schade al wel opsporen.

• Proliferatieve diabetische retinopathie (PDR):

  In een volgend stadium slibben de kleine bloedvaatjes dicht en ontstaat er zuurstoftekort in grote delen van het netvlies. Hierdoor ontstaat er een wildgroei van nieuwe bloedvaatjes over het netvlies en in het glasvocht (een geleiachtige structuur in het oog) die van slechte kwaliteit zijn. Deze nieuw gevormde vaatjes kunnen gemakkelijk gaan bloeden. Hierdoor kan het zicht plotseling wegvallen.

In elke fase van diabetische retinopathie kan diabetische maculopathie ontstaan. Als het gelekte vocht en de vetbestanddelen zich gaan opstapelen in het centrum van het oog, de zogenaamde gele vlek of macula, heeft dit waziger zicht als gevolg. Dit wordt ook wel diabetisch macula oedeem genoemd. De behandeling van de diabetische maculopathie is afhankelijk van de ernst en de oorzaak van de aandoening. Mogelijke behandelingen zijn het dichtschroeien van lekkende bloedvaatjes met een laser, of injecties in het oog om de lekkage van bloedvaten te verminderen en zwelling van de macula tegen te gaan.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]

Oogklachten bij diabetes

Het is belangrijk alert te zijn op klachten zoals wazig of vervormd zicht, zwarte vlekjes in het gezichtsveld, verlies van zicht, doffer beeld, dubbelzien, oogontsteking of verminderd zicht in het donker. Dit kan veroorzaakt worden door de diabetes, het is belangrijk om met deze klachten contact op te nemen met de huisarts of eventueel de optometrist.

Het Oogfonds is in Nederland de grootste financier van wetenschappelijk oogonderzoek. Wij financieren wetenschappelijk onderzoek naar diagnose, preventie en behandeling van oogaandoeningen. Daarnaast geeft wij voorlichting over oogziekten, met als doel een goede ooggezondheid. Het Oogfonds ontvangt geen subsidie van de overheid en is afhankelijk van giften. Wij zijn een stichting zonder winstoogmerk, hebben een ANBI status en CBF-keurmerk.

Foto’s: Antoinet Murrier