”De overgang”. Bij het woord denken veel mensen direct aan vrouwen, opvliegers en stemmingswisselingen. Maar wist u dat ook mannen hun eigen vorm van overgang ervaren? Vaak verloopt dat proces minder zichtbaar, maar het is er zeker. Deze levensfase vraagt aandacht, openheid en soms ook wat humor. Want ja, het is soms lastig maar het is ook een kans om opnieuw naar uzelf (en elkaar) te kijken.

Wat gebeurt er in het lichaam?

Voor vrouwen betekent de overgang het einde van de vruchtbare jaren. De hoeveelheid oestrogeen in het lichaam neemt af en dat zorgt voor allerlei lichamelijke en emotionele veranderingen. Denk aan opvliegers, slecht slapen, gewichtstoename of een wisselend humeur. Maar ook meer onzichtbare zaken spelen mee, zoals onzekerheid of vermoeidheid die niet meer vanzelf overgaat.

Mannen krijgen vanaf hun veertigste te maken met een geleidelijke daling van het testosteron. Deze afname verloopt trager dan bij vrouwen, waardoor het minder wordt opgemerkt. Toch kunnen de gevolgen groot zijn. Verminderde zin in seks, vermoeidheid, sombere gevoelens, verlies van spierkracht of zelfvertrouwen: het zijn signalen die vaak niet als ‘overgang’ worden herkend.

Wist u dat…?

De mannelijke overgang ook wel ‘penopauze’ of ‘andropauze’ wordt genoemd? De klachten kunnen sterk lijken op die van vrouwen, maar worden vaak niet besproken.

Invloed op relaties en zelfbeeld

De overgang is niet alleen een lichamelijk proces, het raakt ook aan identiteit en relaties. Iemand kan zich ineens anders voelen: sneller geïrriteerd, emotioneler of juist afstandelijker. In een relatie kan dat voor verwarring zorgen. Het helpt om te beseffen dat het bij deze fase hoort en dat het tijdelijk is. Praten helpt, zeker als u zich beiden erkend voelt in wat u doormaakt.

Wat ook meespeelt: de overgang is vaak het begin van een nieuwe levensfase. Kinderen gaan de deur uit, werk verandert, het lichaam doet niet altijd meer mee zoals vroeger. Dat kan onzekerheid geven, maar het kan ook ruimte scheppen voor nieuwe plannen.

Herkenbaar moment uit het dagelijks leven

Wanneer iemand in een relatie last krijgt van overgangsklachten, heeft dat vaak effect op beiden. Sommige stellen geven aan dat het hen dichter bij elkaar heeft gebracht, juist doordat ze open bleven praten, elkaar probeerden te begrijpen en samen zochten naar oplossingen. Dat vraagt soms tijd, maar levert vaak meer verbondenheid op.

Praktische manieren om de balans te bewaren

Er is geen magische oplossing, maar kleine dingen kunnen een groot verschil maken. Voor vrouwen kan het helpen om te letten op voeding, stress en beweging. Voor mannen geldt hetzelfde. Gezonde gewoonten zorgen voor meer stabiliteit in deze overgangsperiode.

Een aantal praktische adviezen:

• Probeer dagelijks te bewegen. Een wandeling of fietstocht is goed voor uw humeur en lijf.
• Zorg voor voldoende slaap. Een vast ritme helpt daarbij.
• Vermijd overmatig alcoholgebruik.
• Praat met uw huisarts als u zich somber, gespannen of lichamelijk anders voelt.
• En vooral: praat met elkaar. Veel klachten worden minder zwaar als ze gedeeld worden.

Meer weten over de overgang bij vrouwen? Kijk op vrouwen in de overgang.
Informatie voor mannen? Bekijk overgangsklachten bij mannen.

Herinneringen en vooruitkijken

De overgang markeert het einde van een bepaalde levensfase, maar is ook het begin van een nieuwe. Misschien herinnert u zich hoe het was om begin dertig te zijn: alles stond nog open. Of misschien kijkt u met een glimlach terug op bijzondere momenten met uw (klein)kinderen, of verheugt u zich juist op wat de toekomst nog brengen kan. Dit is een fase waarin rust, reflectie en eigen keuzes meer ruimte mogen krijgen.

In plaats van vast te houden aan wie u was, mag u zich richten op wie u aan het worden bent. Sterker nog: misschien krijgt u nu pas de ruimte om uzelf echt te ontdekken, los van rollen en verwachtingen.

Blijf in beweging!

Wacht niet tot het allemaal overwaait. U kunt vandaag al iets doen om u beter te voelen. Stap op de fiets, trek uw wandelschoenen aan, bel een vriend(in), ga naar buiten, doe ademhalingsoefeningen. Alles telt mee. Beweging is niet alleen goed voor uw lijf: het helpt ook uw hoofd op orde te houden.

De overgang is geen einde, maar een verandering. En elke verandering begint met een stap. Zet hem vandaag nog!